Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό υγείας η κατανάλωση τρανς λιπαρών βιομηχανικής παραγωγής εκτιμάται ότι προκαλεί περίπου 500.000 θανάτους ετησίως λόγω στεφανιαίας νόσου.

Τα τρανς λιπαρά, είναι ακόρεστα λιπαρά οξέα που περιέχουν τουλάχιστον ένα διπλό δεσμό στη μορφή τρανς. Υπάρχουν τρανς λιπαρά τα οποία θα συναντήσουμε φυσικά σε κάποια τρόφιμα αλλά και αυτά που είναι βιομηχανικώς παραγόμενα. Σαν φυσικά τρανς λιπαρά σε μικρές ποσότητες συναντάμε στο λίπος του γάλατος και του κρέατος. Αντίθετα, τα έλαια που έχουν υδρογονωθεί μερικώς, για καθαρά βιομηχανικούς σκοπούς, μπορεί να περιέχουν τρανς λιπαρά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες, έως και 60% επί του ολικού λίπους, ανάλογα με το βαθμό αλλά και τον τρόπο υδρογόνωσης.

Αυτό συμβαίνει για τους εξής λόγους:

Πρώτον,  για να μετατρέψει τα έλαια από υγρή σε στερεή μορφή και δεύτερον, για να βελτιώσει την οξειδωτική σταθερότητά τους αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό τη διάρκεια ζωής των προϊόντων.
Με τον τρόπο αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε προϊόντα ζαχαροπλαστικής ,σε λιπαρές ύλες όπως μαργαρίνες ή λάδι για τηγάνισμα κλπ.

Ήδη, από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 υπάρχουν δημοσιευμένες μελέτες που καταδεικνύουν τη θετική συσχέτιση μεταξύ διαιτητικής πρόσληψης τρανς λιπαρών οξέων και κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Τα τρανς λιπαρά φαίνεται ότι αυξάνουν στον ορό του αίματος τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης (LDL cholesterol) ενώ μειώνουν τα επίπεδα της καλής χοληστερόλης (HDL cholesterol.

Η βιομηχανικά παραγόμενη TFA – τρανς λιπαρά χρησιμοποιείται σε ψημένα και τηγανητά τρόφιμα, προ-συσκευασμένα σνακ και σε ορισμένα μαγειρικά έλαια και λίπη που χρησιμοποιούνται στο σπίτι, σε εστιατόρια .

Σε ποια τρόφιμα υπάρχουν:

• μαργαρίνες, στερεά και ημι-στερεά φυτικά έλαια
• συσκευασμένα αρτοπαρασκευάσματα και γλυκίσματα, ή υλικά για την παρασκευή τους όπως είναι το
  • ψωμί για τοστ
  • ψωμάκια για σάντουιτς
  • φρυγανιές
  • κρουτόν
  • κράκερ
  • μπισκότα
  • γκοφρέτες
  • κρουασάν,
  • μπάρες δημητριακών κλπ.
  • πατατάκια – γαριδάκια
• κατεψυγμένα ή προτηγανισμένα τρόφιμα και γεύματα ή παναρισμένα κρεατικά όπως:
  • κοτομπουκιές, ψαροκροκέτες, πατατοκροκέτες
  • κατεψυγμένες πίτσες,
  • κατεψυγμένες πίτες,
  • προτηγανισμένες πατάτες κλπ
• τετηγμένα τυριά σε φέτες ή κρέμα

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός υγείας έχει αρχίσει ένα πρόγραμμα πιστοποίησης των χωρών οι οποίες θα καταφέρουνε να εξαλείψουνε τα τρανς λιπαρά οξέα από την παραγωγή των τροφίμων και έτσι να καταφέρουνε να μειώσουνε και να προστατεύσουν τους πληθυσμούς τους από τον πρόωρο θάνατο εξαιτίας αυτών.

Αναφέρει δε ότι 58 χώρες έχουν μέχρι στιγμής έχουν θεσπίσει νόμους που θα προστατεύουν 3,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους από την επιβλαβή ουσία έως το τέλος του 2021. Ωστόσο, περισσότερες από 100 χώρες πρέπει ακόμη να λάβουν μέτρα για την απομάκρυνση αυτών των επιβλαβών ουσιών στα τρόφιμα.

πηγή: https://www.who.int/teams/nutrition-and-food-safety