Ο καρκίνος ενδομητρίου είναι ο πιο συχνός καρκίνος του γυναικείου γενετικού συστήματος και ο τέταρτος κατά σειρά πλέον συνήθης καρκίνος μεταξύ των γυναικών. Το μεγαλύτερο ποσοστό εμφανίζεται στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες κυρίως μεταξύ 55 και 65 χρονών. Ωστόσο, σε ένα ποσοστό 20% μπορεί να εμφανιστεί και προεμμηνοπαυσιακά. Ευτυχώς, οι περισσότεροι όγκοι διαγιγνώσκονται νωρίς και έτσι η πρόγνωση είναι καλή και η θνησιμότητα μειώνεται.

Οι περισσότερες γυναίκες με καρκίνο ενδομητρίου παρουσιάζουν μια κατάσταση αχρησιμοποίητου και αυξανόμενου επιπέδου οιστρογόνων, το οποίο προκαλεί υπερπλασία του ενδομητρίου, κατάσταση που αποτελεί πρόδρομο του καρκίνου.

Έτσι αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων παρατηρούνται σε γυναίκες :

•  Με πολυκυστικές ωοθήκες (δεν κάνουν ωορρηξία και το ενδομήτριο υπερπλάσσεται),
•  Που λαμβάνουν οιστρογόνα ως θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης κατά την εμμηνόπαυση, ειδικά όταν δεν συνδυάζονται με προγεστερόνη.
•  Παχύσαρκες  (στο λιπώδη ιστό παράγονται οιστρογόνα).
• Σε διαβητικές γυναίκες.
• Που έχουν πολλά χρόνια περίοδο (πρόωρη εμμηναρχή και καθυστερημένη εμμηνόπαυση).
• Σε γυναίκες που κάνουν θεραπεία με αντιοιστρογόνα για καρκίνο μαστού. Βέβαια η πιθανότητα να αναπτυχθεί καρκίνος στο ενδομήτριο είναι μικρή σε σχέση με αυτό που προσφέρει η θεραπεία αυτή στο μαστό της γυναίκας.
• Σε υπερτασικές γυναίκες
• Σε γυναίκες με ιστορικό ενδομήτριων πολυπόδων και υπερπλασίας ενδομητρίου
• Κληρονομικότητα

Συμπτώματα που θα σας παρουσιαστούν:

• Αιμορραγία στην εμμηνόπαυση
• Αιμορραγία εκτός περιόδου (στις προεμηνοπαυσιακές)
• Αύξηση της ποσότητας αίματος κατά την περίοδο (στις προεμηνοπαυσιακές)

Διάγνωση του καρκίνου

Αν και ο πλέον διαδεδομένος γυναικολογικός καρκίνος στις γυναίκες, εντούτοις υπάρχει παρανόηση και άγνοια σχετικά με τον καρκίνο της μήτρας γιατί οι περισσότερες γυναίκες πιστεύουν ότι το ετήσιο Παπ τεστ μπορεί να διαγνώσει την ασθένεια. Αυτό θα γίνει μόνο στα πολύ προχωρημένα στάδια της νόσου. Σκοπός μας όμως είναι η έγκαιρη διάγνωση, που εξασφαλίζει και υψηλά ποσοστά θεραπείας.

Για το λόγο αυτό καλό θα είναι κάθε γυναίκα που μετά τον 1ο-2ο χρόνο της εμμηνόπαυσης ξαναδεί αίμα, να επισκεφθεί τον γυναικολόγο της. Βεβαίως και οι γυναίκες που βρίσκονται στο 35ο έως 50ο έτος της ηλικίας και παρουσιάζουν ανωμαλίες στην περίοδο όπως μεγάλη διάρκεια, αύξηση της ποσότητας του αίματος και συχνότερη εμφάνιση της περιόδου σε σχέση με πριν, πρέπει επίσης να επισκέφτονται τον γυναικολόγο τους πιο συχνά. Αν και οι ανωμαλίες αυτές συνήθως οφείλονται στην κλιμακτήριο, ή σε άλλες καλοήθεις παθήσεις της μήτρας θα πρέπει πάντα να ελέγχονται ώστε να αποκλεισθεί η πιθανότητα κακοήθειας.

Η διάγνωση γίνεται με:

• Λήψη του Ιστορικό
• Με το δια κολπικό υπερηχογράφημα
• Με τη διαγνωστική απόξεση ή Υστεροσκόπηση (θεωρείται εξέταση εκλογής)
• Μαγνητική τομογραφία κοιλίας

Ποια είναι τα στάδια του καρκίνου του ενδομητρίου ή μήτρας:

1ο στάδιο: O όγκος περιορίζεται στο σώμα της μήτρας

2ο στάδιο: O όγκος έχει επεκταθεί στον τράχηλο

3ο στάδιο: O όγκος έχει επεκταθεί πέρα από την μήτρα αλλά δεν εξέρχεται από την πύελο και δεν διηθεί την ουροδόχο κύστη ή το έντερο

4ο στάδιο: O όγκος έχει διηθήσει το ορθό, ή την ουροδόχο κύστη, ή έχει επεκταθεί σε απομακρυσμένους ιστούς

Πως γίνεται η θεραπεία κατά του καρκίνου:

Με χειρουργική επέμβαση ανοιχτή ή λαπαροσκοπική, γίνεται αφαίρεση της μήτρας και των υπόλοιπων στοιχείων (ωοθήκες, σάλπιγγες). Ανάλογα με το στάδιο αφαιρούνται και πυελικοί λεμφαδένες.

Με τη χρήση ακτινοθεραπείας που πολλές φορές συνδυάζεται με τη χειρουργική θεραπεία.

Με χημειοθεραπεία, συνιστάται σε πολύ προχωρημένα στάδια.

Με φαρμακευτική αγωγή .

Η πρόληψη έχει σαν στόχο τη διάγνωση του καρκίνου ενδομητρίου στο πρώτο στάδιο, το οποίο και θεραπεύεται σχεδόν πλήρως (ποσοστά επιβίωσης >90%).

Για το λόγο αυτό η γυναίκα θα πρέπει να επικεντρωθεί στους παράγοντες που ελαττώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης του καρκίνου, όπως:

Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες και άνω ορεκτικούς κύκλους

Αποφυγή της παχυσαρκίας

Αντιμετώπιση του διαβήτη και της υπέρτασης

Άσκηση και υγιεινή διατροφή

Να μην ξεχνάτε ότι οποιοδήποτε συμπτωμά αιμορραγίας θα σας κρούει το καμπανάκι να επισκεφτείτε τον γυναικολόγο σας τόσο στις μετεμμηνοπαυσιακές όσο και στις προεμμηνοπαυσιακές περιόδους.

Dr. Αντρέας Σακαρέλλος

Μαιευτήρας – Γυναικολόγος